Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας: Τι πρέπει να Κάνουμε για να βοηθήσουμε Άτομα που νοσούν από Ψυχικές Διαταραχές

Η 10η Οκτωβρίου έχει θεσπιστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.Η απόφαση αυτή πάρθηκε το 1994 από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου μιλώντας για παγκόσμια «επιδημία» ψυχικών διαταραχών, επιδεικνύοντας τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Σύμφωνα με αυτά, ο αριθμός των πασχόντων από κατάθλιψη ξεπερνά παγκοσμίως τα 154 εκατομμύρια, αλλά ως το 2020 θα είναι η δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια είναι 25 εκατομμύρια, ενώ 95 εκατομμύρια υποφέρουν από διαταραχές σχετιζόμενες με κατάχρηση αλκοόλ.
Το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας 2018 είναι: «Νέοι και ψυχική υγεία σε έναν κόσμο που αλλάζει». Ο στόχος είναι όλοι οι φορείς ψυχικής υγείας να φέρουν στο επίκεντρο της εργασίας και των συζητήσεων τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει. Η κρισιμότερη περίοδος, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι η εφηβεία και τα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης, όπου οι αλλαγές είναι ραγδαίες και οι αποφάσεις ζωής σημαντικές.
Και αν και αυτά τα χρόνια σηματοδοτούν την έκρηξη δημιουργικότητας και παραγωγικότητας (που συνδυάζονται από συναισθήματα χαράς και ενθουσιασμού), οι περισσότεροι νέοι βιώνουν επίσης έντονο στρες και φόβο. Αυτά τα αρνητικά συναισθήματα σε πολλές περιπτώσεις προκαλούν ψυχικές διαταραχές ευρέως φάσματος.
Ο βαθμός επικινδυνότητας αυξάνεται από επιπρόσθετες εξωτερικές πιέσεις, όπως το bullying (εκφοβισμός), από οικονομικές και ανθρωπιστικές κρίσεις, όπως φυσικές καταστροφές, επιδημίες και πολέμους. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), τα μισά περιστατικά ψυχικών νοσημάτων ξεκινούν ήδη από την εφηβεία, μέχρι την ηλικία των 14 ετών, ωστόσο τα περισσότερα από αυτά δεν διαγιγνώσκονται και δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς. Επιπλέον, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το ποσοστό των νέων που είναι ευάλωτοι σε ψυχικά προβλήματα είναι ακόμα υψηλότερο σε περιόδους κρίσεων.
Τα τελευταία χρόνια, ευτυχώς αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο η σημασία της ψυχικής ανθεκτικότητας (mental resilience) στους νέους και όχι μόνο, η οποία αποτελεί το ισχυρότερο εργαλείο για την πρόληψη κατά των ψυχικών διαταραχών και προβλημάτων. Όλο και περισσότερα είναι τα επιστημονικά τεκμήρια που δείχνουν ότι η προαγωγή και η προστασία της υγείας των εφήβων ωφελεί όχι μόνο τους ίδιους τους εφήβους βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, αλλά και την κοινωνία και την οικονομία, καθώς οι υγιείς νέοι συμβάλλουν πιο ενεργά στον επαγγελματικό στίβο, στην οικογενειακή ζωή, στην κοινότητά τους και στην κοινωνία συνολικά.
Περαιτέρω παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
την εμπειρία της απώλειας
μοναξιά
θύμα διακρίσεων και bullying
διάλυση ερωτικής σχέσης
οικονομικά προβλήματα
χρόνιος πόνος και ανίατη ασθένεια
θύμα βίας και κακοποίησης
άλλες ανθρωπιστικές καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης
Ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για αυτοκτονία είναι μια προηγούμενη απόπειρα αυτοκτονίας.
Μπορούν να γίνουν πολλά για να αποτραπεί η αυτοκτονία. Ο ΠΟΥ συστήνει τέσσερις βασικές παρεμβάσεις που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές:
να μην μπορεί να βρει το άτομο τα μέσα για να διαπράξει αυτοκτονία
η βοήθεια στους νέους να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες ώστε να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις της ζωής
έγκαιρη αναγνώριση και διαχείριση των ατόμων που κάνεις σκέψεις αυτοκτονίας, ή που έχουν κάνει μια απόπειρα αυτοκτονίας
η συνεργασία με τα μέσα ενημέρωσης για την σωστή κι υπεύθυνη κάλυψη μιας αυτοκτονίας
ΠΗΓΗ