Η ενεργειακή σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου αλλάζει ραγδαία – και η Ελλάδα ετοιμάζεται να κάνει το πιο φιλόδοξο βήμα των τελευταίων δεκαετιών. Μετά από χρόνια διερευνητικών ερευνών, το Ιόνιο Πέλαγος βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο του ελληνικού ενεργειακού σχεδίου, καθώς οι προγραμματισμένες γεωτρήσεις υπόσχονται να αποκαλύψουν πολύτιμα αποθέματα φυσικού αερίου κάτω από τον βυθό.
Αλλά το ερώτημα που απασχολεί όλους είναι απλό: πότε θα φτάσουμε να “βγάζουμε” πραγματικά φυσικό αέριο από το Ιόνιο;
Το χρονοδιάγραμμα: Πότε ξεκινά η γεώτρηση
Σύμφωνα με τα επίσημα σχέδια, η πρώτη ερευνητική γεώτρηση στα δυτικά της Ελλάδας -σε θαλάσσια περιοχή του Ιονίου- αναμένεται να ξεκινήσει σε περίπου 16 μήνες. Αν όλα κυλήσουν χωρίς καθυστερήσεις, αυτό σημαίνει έναρξη στις αρχές του 2027.
Η γεώτρηση αυτή θα φτάσει σε βάθος περίπου 4.000 μέτρων κάτω από τον βυθό, σε συνθήκες που κατατάσσονται στις πιο απαιτητικές διεθνώς. Ο στόχος είναι να εντοπιστεί αν υπάρχει εμπορεύσιμο κοίτασμα φυσικού αερίου και, εφόσον τα ευρήματα είναι θετικά, να ξεκινήσει η φάση της αξιοποίησης.
Από την ανακάλυψη στην παραγωγή: ένα ταξίδι ετών
Ακόμη κι αν βρεθεί κοίτασμα, η παραγωγή φυσικού αερίου δεν είναι άμεση. Με βάση τη διεθνή εμπειρία σε θαλάσσια έργα τέτοιου βάθους, χρειάζονται τουλάχιστον 3 έως 7 χρόνια από τη στιγμή της ανακάλυψης μέχρι να φτάσει το πρώτο αέριο στην αγορά.
Ο λόγος;
- Πρέπει να γίνουν δοκιμαστικές γεωτρήσεις (appraisal wells) για να επιβεβαιωθεί το μέγεθος και η ποιότητα του κοιτάσματος.
- Ακολουθούν τεχνικές και οικονομικές μελέτες (FEED/FID) για να αποφασιστεί αν το έργο είναι βιώσιμο.
- Κατόπιν, απαιτείται κατασκευή υποθαλάσσιων εγκαταστάσεων, αγωγών και πιθανώς μιας πλωτής πλατφόρμας (FPSO) για την επεξεργασία και εξαγωγή του αερίου.
Με βάση αυτά, αν η γεώτρηση του 2027 αποδειχθεί επιτυχής, το πρώτο φυσικό αέριο από το Ιόνιο θα μπορούσε να παραχθεί το διάστημα 2030-2032.
Ιστορική συμφωνία
«Όταν υπάρχει αφθονία ενέργειας, οι άνθρωποι ευημερούν. Αν είστε σε αυτό το δωμάτιο, είστε μέρος της λύσης», δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ, Νταγκ Μπέργκαμ.
Το μέλλον είναι εξαιρετικά λαμπρό. Αυτό ξεκινά με καλή ηγεσία, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας κάνει καταπληκτική δουλειά, οι υπουργοί του έχουν γίνει φίλοι μας, είπε ο κ. Μπέργκαμ και πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν στον Κάθετο Διάδρομο.
«Έχουμε κοινές αξίες για όλα για τα οποία μιλήσαμε σήμερα. Μιλήσαμε για την ειρήνη και την ευημερία. Όλα αυτά βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Όταν έχουμε τη δυνατότητα να πουλήσουμε ενέργεια στους φίλους και τους συμμάχους μας θα το κάνουμε», τόνισε ο Αμερικανός υπουργός Εσωτερικών.
«Ιστορική» χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας η πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Κίμπερλι Γκιλφόιλ, κατά τη σύντομη τοποθέτηση που έκανε στη Σύνοδο. Δίνοντας συγχαρητήρια σε όσους μετείχαν στη συμφωνία, η κυρία Γκιλφόιλ έκανε λόγο για ένα «παράδειγμα του τι μπορούμε να πετύχουμε όταν συνεργαζόμαστε και όταν υπάρχει διμερής σχέση που προάγει την περιφερειακή σταθερότητα».
Τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα
Η πιθανή αξιοποίηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο Ιόνιο δεν αποτελεί μόνο ενεργειακό έργο – είναι στρατηγική επιλογή.
Η Ελλάδα:
- Θα αποκτήσει ενεργειακή αυτάρκεια και θα μειώσει την εξάρτησή της από εισαγωγές.
- Θα ενισχύσει τη θέση της ως ενεργειακός κόμβος της ΝΑ Ευρώπης, με ρόλο-κλειδί στις ροές φυσικού αερίου προς την Ε.Ε.
- Θα προσελκύσει επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ, ενισχύοντας τα δημόσια έσοδα και την απασχόληση στις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας.
Παράλληλα, η χώρα επιχειρεί να βρει μια ισορροπία ανάμεσα στην πράσινη μετάβαση και τη ρεαλιστική ενεργειακή ασφάλεια, αξιοποιώντας φυσικούς πόρους για να στηρίξει την οικονομία της τα επόμενα κρίσιμα χρόνια.
Το Ιόνιο ως νέο ενεργειακό σύνορο
Το Ιόνιο θεωρείται από τους ειδικούς μια ανεξερεύνητη ενεργειακή περιοχή με παρόμοια γεωλογικά χαρακτηριστικά με κοιτάσματα της Ιταλίας και της Αλβανίας. Οι προκαταρκτικές σεισμικές έρευνες έχουν δείξει ενθαρρυντικά αποτελέσματα, με ενδείξεις ύπαρξης σημαντικών ποσοτήτων φυσικού αερίου σε μεγάλα βάθη.
Αν επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, η Ελλάδα θα μπορούσε να μπει δυναμικά στον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου, δίπλα σε παίκτες όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ.
Ρεαλιστικά: Πότε θα δούμε “πρώτο αέριο”
Εφόσον όλα προχωρήσουν σύμφωνα με το σχέδιο:
- Έναρξη γεώτρησης: αρχές 2027
- Επιβεβαίωση ευρημάτων: έως 2028
- Ανάπτυξη υποδομών & παραγωγή: 2030-2032
Δηλαδή, μέσα σε 5 έως 7 χρόνια από σήμερα, η Ελλάδα θα μπορούσε να παράγει για πρώτη φορά δικό της φυσικό αέριο από τη θάλασσα του Ιονίου.
Μια νέα εποχή για την ελληνική ενέργεια
Η γεώτρηση στο Ιόνιο δεν είναι απλώς μια τεχνική επιχείρηση. Είναι το πρώτο βήμα μιας νέας εποχής, όπου η Ελλάδα θα αξιοποιεί με δικούς της όρους τον υπόγειο πλούτο της, ενισχύοντας την οικονομία, την ενεργειακή αυτονομία και τον γεωπολιτικό της ρόλο.
Αν οι εκτιμήσεις επιβεβαιωθούν, το 2030 μπορεί να είναι η χρονιά που η Ελλάδα θα αρχίσει να εξάγει το πρώτο της φυσικό αέριο – ένα γεγονός που θα αλλάξει τον ενεργειακό της χάρτη για δεκαετίες.