Μια νέα ερευνητική προσπάθεια με επίκεντρο την αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας (ΣΚΠ) φέρνει την Ελλάδα στο επίκεντρο της διεθνούς ιατρικής κοινότητας. Ο διακεκριμένος ομογενής επιστήμονας Δρ. Στήβεν Πετράτος, με πολυετή δράση στην Αυστραλία και πάνω από τρεις δεκαετίες εμπειρίας στη νευροεπιστημονική έρευνα, βρίσκεται πίσω από ένα πρωτοποριακό θεραπευτικό σχήμα που αναμένεται να αλλάξει τα δεδομένα για χιλιάδες ασθενείς.
Ποιος είναι ο Δρ. Στήβεν Πετράτος
Ο Δρ. Πετράτος, με ρίζες από την Ελλάδα και καριέρα στην Αυστραλία, είναι γνωστός για τη δουλειά του πάνω στην αλληλεπίδραση ανοσοποιητικού και νευρικού συστήματος, ειδικά σε νευροεκφυλιστικές νόσους. Καθηγητής στο Νοσοκομείο Alfred της Μελβούρνης, ηγείται μιας ερευνητικής ομάδας που μελετά εδώ και χρόνια τη δυνατότητα αναχαίτισης και αναστροφής των συμπτωμάτων της ΣΚΠ.
Η προσωπική του σύνδεση με τη νόσο -καθώς ο παππούς του στην Ελλάδα έπασχε από αυτή για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του- αποτέλεσε τον κινητήριο μοχλό για να αφιερώσει μεγάλο μέρος της επαγγελματικής του ζωής στην έρευνα μιας αποτελεσματικής λύσης.
Τι αλλάζει με τη νέα θεραπεία
Το φάρμακο που θα δοκιμαστεί δεν είναι εντελώς καινούργιο. Πρόκειται για μια ουσία που ήδη χρησιμοποιείται σε άλλη σπάνια πάθηση, κάτι που σημαίνει ότι έχει περάσει ελέγχους ασφαλείας για ανθρώπινη χρήση.
Οι προκλινικές δοκιμές σε πειραματόζωα απέδωσαν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ποντίκια με παράλυση που σχετιζόταν με ΣΚΠ ανέκτησαν την κινητικότητά τους, κάτι που θεωρείται εξαιρετικά ενθαρρυντικό.
Η βασική ιδιαιτερότητα της θεραπείας είναι ότι το φάρμακο μπορεί να διαπεράσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό – ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην αντιμετώπιση νευρολογικών παθήσεων. Έτσι, έχει τη δυνατότητα να φτάσει απευθείας στον εγκέφαλο, να προστατεύσει τα νευρικά κύτταρα και να ενισχύσει την αναγέννηση της μυελίνης.
Τι ακολουθεί στην ελλάδα
- Η Φάση ΙΙ των κλινικών δοκιμών θα ξεκινήσει ταυτόχρονα στην Ελλάδα και στην Αυστραλία, με έως 200 ασθενείς να συμμετέχουν.
- Οι ασθενείς θα συνεχίσουν τη βασική τους θεραπεία και θα λάβουν παράλληλα το νέο φάρμακο, γεγονός που απλουστεύει σημαντικά τη διαδικασία αξιολόγησης.
- Στην Ελλάδα, η συμμετοχή οργανώνεται σε συνεργασία με τον καθηγητή Νικόλαο Γρηγοριάδη, επικεφαλής του Κέντρου Πολλαπλής Σκλήρυνσης στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης. Έχουν επιλεγεί 14 κλινικά κέντρα σε όλη τη χώρα.
Ο Δρ. Πετράτος τόνισε πως:
«Το να ξεκινήσουν οι δοκιμές στην Ελλάδα είναι κάτι που έχει μεγάλη σημασία για εμένα προσωπικά. Είμαστε πολύ κοντά στο να ξεκινήσει μια θεραπεία που μπορεί πραγματικά να αλλάξει τις ζωές των ανθρώπων».
Η σκλήρυνση κατά πλάκας στην Ελλάδα σήμερα
🔸 Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, περισσότερα από 21.000 άτομα στην Ελλάδα ζουν με ΣΚΠ.
🔸 Πρόκειται για μια χρόνια αυτοάνοση πάθηση, όπου το ανοσοποιητικό επιτίθεται στο προστατευτικό περίβλημα των νευρικών κυττάρων (μυελίνη), προκαλώντας νευρολογικές βλάβες.
🔸 Τα συμπτώματα ποικίλλουν – από κόπωση και μυϊκή αδυναμία, έως προβλήματα λόγου και κίνησης.
Ένα από τα πιο ανησυχητικά χαρακτηριστικά της νόσου είναι ότι πλήττει κυρίως γυναίκες, συχνά σε ηλικίες 20-40 ετών, όταν δηλαδή βρίσκονται στο απόγειο της επαγγελματικής και προσωπικής τους ζωής.
Ποιοι παράγοντες φαίνεται να επηρεάζουν την έξαρση
Ο Δρ. Πετράτος αναφέρεται και σε κοινωνικούς και διατροφικούς παράγοντες που φαίνεται να συνδέονται με την έξαρση της νόσου:
- Η απομάκρυνση από τη μεσογειακή διατροφή και η στροφή σε γρήγορες και λιγότερο ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες
- Η μειωμένη έκθεση στον ήλιο και κατά συνέπεια η έλλειψη βιταμίνης D
- Το χρόνιο άγχος και η υπερβολική έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες
Τι ακολουθεί μετά τις δοκιμές
Αν τα αποτελέσματα της Φάσης ΙΙ είναι θετικά:
- Η θεραπεία θα περάσει στην τελική φάση των δοκιμών (Φάση ΙΙΙ), σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα και περισσότερες χώρες.
- Εφόσον επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά της, θα προχωρήσει σε διαδικασίες έγκρισης για κυκλοφορία στην παγκόσμια αγορά.
Το φάρμακο θα χορηγείται σε μορφή απλού χαπιού και ενδέχεται όχι μόνο να σταματήσει την εξέλιξη της νόσου, αλλά και να επιδιορθώσει την υπάρχουσα βλάβη.
Γιατί αυτή η έρευνα θεωρείται σταθμός
- Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει ένδειξη αντιστροφής της βλάβης από ΣΚΠ σε πειραματικά μοντέλα.
- Η διεθνής πατέντα έχει ήδη κατοχυρωθεί, κάτι που εξασφαλίζει την προστασία της εφεύρεσης.
- Η διεθνής συνεργασία Ελλάδας-Αυστραλίας φέρνει την ελληνική επιστημονική κοινότητα στο προσκήνιο ενός παγκόσμιου επιτεύγματος.
Τι σημαίνει αυτό για τους ασθενείς
Για τους χιλιάδες ανθρώπους που ζουν με σκλήρυνση κατά πλάκας, αυτή η νέα θεραπεία μπορεί να αποτελέσει:
- Μια ελπίδα για ανακούφιση από τα συμπτώματα
- Ένα βήμα προς βελτίωση της ποιότητας ζωής
- Ίσως, για πρώτη φορά, μια προοπτική αντιστροφής της νευρολογικής βλάβης
