Νέα μελέτη φέρνει στο φως πιθανή σύνδεση μεταξύ COVID-19, γρίπης και αυξημένου κινδύνου μετάστασης σε καρκινοπαθείς
Μια σειρά από επιστημονικά ευρήματα που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα σε κορυφαία ιατρικά περιοδικά, ανατρέπουν όσα γνωρίζαμε έως σήμερα για τις επιπτώσεις των ιογενών λοιμώξεων στον οργανισμό. Φαίνεται πως η COVID-19 και η γρίπη δεν προκαλούν μόνο παροδικά αναπνευστικά συμπτώματα, αλλά ενδέχεται να πυροδοτούν την επανενεργοποίηση καρκινικών κυττάρων που βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση.
Τι δείχνουν οι μελέτες
Η επιστημονική ομάδα του καθηγητή Hugh Montgomery από το University College London παρατήρησε, ήδη από το 2020, μια αύξηση σε περιστατικά προχωρημένων καρκίνων που εμφανίστηκαν αιφνιδιαστικά, κυρίως σε ασθενείς με ιστορικό καρκίνου του μαστού και του εντέρου. Αρχικά, η εξήγηση αποδόθηκε στις καθυστερήσεις στη διάγνωση λόγω της πανδημίας. Ωστόσο, η ταχύτητα με την οποία εξελίχθηκαν οι όγκοι έθεσε ερωτήματα για εναλλακτικούς μηχανισμούς.
Στο επίκεντρο βρέθηκε η υπόθεση ότι οι αναπνευστικοί ιοί ίσως “ξυπνούν” αδρανή καρκινικά κύτταρα. Πειράματα σε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια με καρκινικά κύτταρα του μαστού έδειξαν ότι η μόλυνση με γρίπη ή SARS-CoV-2 επιτάχυνε την ανάπτυξη μεταστατικών όγκων. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, τα κύτταρα από την αδράνεια μετατράπηκαν σε επιθετικούς όγκους.
Επιβεβαίωση και στους ανθρώπους
Η ανάλυση δεδομένων από δύο μεγάλες βάσεις — το UK Biobank και το Flatiron Health — επιβεβαίωσε τη σύνδεση. Ασθενείς σε ύφεση από καρκίνο που είχαν θετικό τεστ COVID-19 το 2020 είχαν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με όσους δεν είχαν μολυνθεί. Ειδικά για τις γυναίκες που είχαν ξεπεράσει καρκίνο του μαστού, η πιθανότητα μεταστάσεων στους πνεύμονες αυξήθηκε αισθητά μετά από λοίμωξη με COVID-19.
Ο ρόλος της φλεγμονής και του ανοσοποιητικού
Οι ερευνητές εντόπισαν έναν κρίσιμο βιολογικό παράγοντα: την ιντερλευκίνη-6 (IL-6), μια πρωτεΐνη που αυξάνεται κατά τις λοιμώξεις. Αν και η IL-6 βοηθά στην άμυνα του οργανισμού, φαίνεται πως σε άτομα με καρκινικά κύτταρα μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανάπτυξή τους. Επιπλέον, η καταστολή των CD8 Τ-κυττάρων από τα CD4 Τ-κύτταρα μετά τη λοίμωξη, δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου ο καρκίνος μπορεί να αναπτυχθεί ανενόχλητος.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις
Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν οι μηχανισμοί σε διαφορετικούς τύπους καρκίνου και ιούς, τα ευρήματα αυτά είναι ανησυχητικά. Ιδιαίτερα για τους επιζώντες καρκίνου, υπογραμμίζουν τη σημασία της πρόληψης έναντι των ιογενών λοιμώξεων.
Η σημασία του εμβολιασμού
Οι ειδικοί τονίζουν ότι ο εμβολιασμός κατά της γρίπης και της COVID-19, αν και δεν μηδενίζει τον κίνδυνο, περιορίζει την ένταση της φλεγμονής και συνεπώς τον κίνδυνο επανενεργοποίησης των καρκινικών κυττάρων. Η πρόληψη, σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Προοπτικές και επόμενα βήματα
Οι ερευνητές σκοπεύουν να διερευνήσουν αν παρόμοιοι μηχανισμοί παρατηρούνται και με άλλους ιούς και σε άλλα όργανα, όπως το ήπαρ. Παρότι δεν υπάρχει λόγος πανικού, η επιστημονική κοινότητα ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο κατανόησης της σχέσης μεταξύ ιών και καρκίνου, με στόχο την έγκαιρη παρέμβαση και καλύτερη φροντίδα των ασθενών.
Η γνώση αυτή έρχεται να προστεθεί στο συνεχώς εξελισσόμενο τοπίο της ογκολογίας, υπενθυμίζοντας πόσο στενά συνδεδεμένη είναι η υγεία μας με την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού.