Η νέα σεισμική τραγωδία στο Αφγανιστάν φέρνει ξανά στο φως μια από τις πιο επικίνδυνες ζώνες του πλανήτη. Η χώρα βρίσκεται στο σημείο σύγκρουσης των τεκτονικών πλακών Ινδίας-Ευρασίας, μια γεωλογική διεργασία που ευθύνεται όχι μόνο για τον σχηματισμό των Ιμαλαΐων, αλλά και για το 15% της συνολικής σεισμικής ενέργειας που εκλύεται κάθε χρόνο παγκοσμίως.
Η «καρδιά» του προβλήματος
Όπως εξηγεί ο σεισμολόγος Dr. Brian Baptie από το British Geological Survey, η Ινδία κινείται προς την Ευρασία με ταχύτητα 45 χιλιοστών τον χρόνο, γεγονός που δημιουργεί μια από τις πιο σεισμικά ενεργές περιοχές του κόσμου. Τα πολύπλοκα ρήγματα που εκτείνονται σε μεγάλο γεωγραφικό εύρος καθιστούν την περιοχή ιδιαίτερα ευάλωτη σε σεισμούς μεγάλης έντασης.
Ένα βαρύ ιστορικό καταστροφών
Το Αφγανιστάν έχει καταγράψει δεκάδες ισχυρούς σεισμούς τις τελευταίες δεκαετίες:
- 2022: Σεισμός 6 Ρίχτερ στη νοτιοανατολική χώρα, με πάνω από 1.000 νεκρούς και εκτεταμένες κατολισθήσεις.
- 2023: Σειρά τεσσάρων σεισμών 6,3 Ρίχτερ στην επαρχία Χεράτ, που στοίχισαν τη ζωή σε περίπου 1.500 ανθρώπους.
- 2005 (Κασμίρ): Σεισμός 7,6 Ρίχτερ κοντά στο Μουζαφαραμπάντ με 76.000 θύματα.
Από το 1900 έχουν καταγραφεί 12 σεισμοί άνω των 7 Ρίχτερ στην ορεινή περιοχή Hindu Kush, ένα από τα πιο ενεργά σημεία της ζώνης.
Γιατί οι συνέπειες είναι τόσο βαριές
Πέρα από τη γεωλογία, καθοριστικό ρόλο παίζουν και οι ανθρώπινοι παράγοντες:
- Η ποιότητα των κατασκευών, που δεν είναι αντισεισμικές.
- Η φτώχεια και η έλλειψη υποδομών, που δυσχεραίνουν την άμεση ανταπόκριση.
- Η συχνότητα πολλαπλών φυσικών κινδύνων (κατολισθήσεις, πλημμύρες) μετά από κάθε μεγάλο σεισμό.
