Άννα Μακρή
500 τετραγωνικά χιλιόμετρα, 13.000 περίπου γραμμές, 800 διαφορετικά σχέδια, θρύλοι και εικασίες συνθέτουν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια που υπήρξε ποτέ σε ολόκληρο τον κόσμο: τις Γραμμές των Νάσκα.
Τα γεωγλυφικά στην έρημο Νάσκα του Περού που χρονολογούνται μεταξύ 500 π.Χ και 500 μ.Χ, έχουν αποτελέσει αντικείμενο έρευνας για χιλιάδες αρχαιολόγους, εθνολόγους, ανθρωπολόγους και κάθε λογής ερευνητές, χωρίς κανείς ποτέ να έχει καταφέρει να εξηγήσει με σαφήνεια το πώς και το γιατί δημιουργήθηκαν. Τι το τόσο ιδιαίτερο όμως έχουν που τις κάνει να μοιάζουν τόσο… απόκοσμες;
Ως «γραμμές των Νάσκα» ορίζεται ένα σύνολο γιγαντιαίων σχεδίων χαραγμένων στην επιφάνεια της ερήμου οι οποίες είναι ορατές μόνο από ψηλά, γεγονός που οδηγεί τους λάτρεις του παράξενου στο να προσπαθούν να εξηγήσουν το πώς μια τόσο αρχαία φυλή κατάφερε να τις δημιουργήσει.
Η κατασκευή τους μοιάζει να οφείλεται γιγάντιο χέρι, με τους ερευνητές να υποστηρίζουν πως η αρχαία φυλή των Νάσκα χρησιμοποίησε ενός είδους αερόστατο (!) ή χαρταετό προκειμένου να καταφέρει να σχεδιάσει τις συγκεκριμένες γραμμές, οι οποίες αποτελούν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Τα σχέδια των Γραμμών
Τα σχέδια που παρατηρούνται; Ένα κολιμπρί (93 μέτρα), ένας κόνδορας (134 μέτρα), μια αράχνη (47 μέτρα), ένας πελεκάνος, ένας πίθηκος (93×58 μέτρα), ένας σκύλος, ο Ερωδιός, ο «γίγαντας» και ένα ζευγάρι χέρια. Ο πρώτος που παρατήρησε μέρος των γραμμών ήταν ο Περουβιανός αρχαιολόγος Toribio Mejía Xesspe, ο οποίος το 1927 κατά τη διάρκεια πεζοπορίας στους λόφους κατάλαβε την ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης τοποθεσίας και έθεσε το θέμα προς συζήτηση σε συνέδριο στη Λίμα. Σύμφωνα με τις έρευνες, οι Νάσκα χρησιμοποίησαν απλά εργαλεία και εξοπλισμό ελέγχου για την κατασκευή τους, γεγονός που επιβεβαιώνει και η ύπαρξη ξύλινων πασσάλων στο έδαφος.
Οι περισσότερες από τις γραμμές έχουν σχηματιστεί από μία ρηχή τάφρο βάθους μεταξύ 10 και 15 cm, η οποία πιθανώς δημιουργήθηκε αφαιρώντας τα καλυμμένα με οξείδιο του σιδήρου καφεκόκκινα χαλίκια που καλύπτουν την επιφάνεια της ερήμου Νάσκα.
Η αφαίρεση αυτού του στρώματος αμμοχάλικου οδήγησε στην εμφάνιση ενός ανοιχτόχρωμου στρώματος γης που έρχεται σε έντονη χρωματική αντίθεση με την περιβάλλουσα επιφάνεια του εδάφους. Το υπόστρωμα αυτό έχει υψηλή περιεκτικότητα υδροξειδίου του ασβεστίου, το οποίο σκληραίνει με την πρωινή δροσιά και σχηματίζει ένα προστατευτικό στρώμα που προφυλάσσει τις γραμμές από τον άνεμο, εμποδίζοντας με αυτό τον τρόπο τη διάβρωση.
Η έλλειψη ανέμων έχει βοηθήσει στο να μην σκεπαστούν οι γραμμές και να μείνουν ακάλυπτες και ορατές ως σήμερα, με τις θεωρίες που θέλουν το συγκεκριμένο δημιούργημα αποτέλεσμα… εξωγήινης δράσης να κρατούν μέχρι τις ημέρες μας.
Γιατί δημιουργήθηκαν οι Γραμμές των Νάσκα;
Μετά την ανακάλυψή τους, δεκάδες ερευνητές θέλησαν να δώσουν ερμηνείες για τον τρόπο που αυτές σχηματίστηκαν και το λόγο για τον οποίο κάποιος μπήκε στη διαδικασία να δημιουργήσει κάτι τόσο μεγαλοπρεπές και συνάμα τόσο δύσκολο στην παρατήρησή του.
Μια θεωρία θέλει τις Γραμμές των Νάσκα έργο των… εξωγήινων, οι οποίοι τις χρησιμοποιούσαν ως αερογραμμές, ενώ άλλοι υποστήριξαν πως επρόκειτο για δημιουργία των Γιγάντων που κατοικούσαν κάποτε στη Γη.
Η επικρατέστερη πάντως άποψη είναι αυτή που παρουσιάζει τα συγκεκριμένα γεωγλυφικά ως δημιούργημα των ίδιων των Νάσκα με σκοπό το «κάλεσμα» του Θεού της μυθολογίας τους, Βιρακότσα, τον οποίο θεωρούσαν την ανώτερη δύναμη που μπορούσε να τους ελέγξει.
Μέχρι σήμερα, οι έρευνες συνεχίζονται και νέα δεδομένα έρχονται στο φως, κάνοντας μας να πιστεύουμε πως όσα χρόνια κι αν περάσουν το συγκεκριμένο μυστήριο θα εξακολουθεί να είναι στην κορυφή των ανεξήγητων.
