Αντώνης-Σωτήρης Στάμος
Ενώ όχι μόνο ο ένοικος του τάφου της Αμφίπολης, αλλά και ολόκληρος ο τύμβος Καστά καλύπτεται από μυστήριο, στο προσκήνιο έρχεται η κόντρα των αρχαιολόγων για την χρονολογία ανέγερσής του.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της ανασκαφής στον τύμβο Καστά, Αικατερίνη Περιστέρη, τα στοιχεία που τον τοποθετούν στο τέλος του 4ου π.Χ αιώνα και άρα τον καθιστούν μακεδονικό είναι αδιάσειστα. Ωστόσο πολλοί είναι οι συνάδελφοί της που επισημαίνουν πως ο τάφος εμφανίζει ρωμαϊκά στοιχεία. Τώρα, η κόντρα αυτή εστιάζεται στις Καρυάτιδες η εμφάνιση των οποίων θα αποτελέσει την μεγαλύτερη απόδειξη για την πραγματική χρονολογία του τάφου.
Όπως αναφέρει το Έθνος, προκειμένου να εξακριβωθεί πλήρως η χρονολογία του μνημείου οι ανασκαφείς στον τάφο, ασχολούνται πλην της μέριμνας για στατικότητα του μνημείου και με την χρονολόγηση των Καρυάτιδων. Μπορεί η στατικότητα να κινδυνεύει όσο ο καιρός επιδεινώνεται [διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ], ωστόσο από την στιγμή που δεν έχουν βρεθεί, τουλάχιστον απ’όσο έχει γίνει γνωστό, κάποιο νόμισμα, ή κάποια επιγραφή, η χρονολόγηση του τάφου δεν είναι ακόμα ακριβής.
Η ανασκαφική ομάδα συνέχισε τις αποχωματώσεις μπροστά και πίσω από τις δύο Καρυάτιδες και το ίδιο αναμένεται να γίνει σήμερα, έως ότου αποκαλυφθούν τα δάπεδα των δύο θαλάμων. Και αυτά είναι δυνατόν να δώσουν πρόσθετες πληροφορίες για την εποχή κατά την οποία κατασκευάστηκαν. Η ενδελεχής έρευνα των δαπέδων θα συνεχιστεί σε όλους τους θαλάμους. Οι αρχαιολόγοι προκειμένου να χρονολογήσουν ξεκινούν από τις στρωματογραφικές αποτυπώσεις περνούν στο ίδιο το μνημείο, στα υλικά και στον τρόπο κατασκευής του και συνεχίζουν με τα δάπεδα, τη γραπτή ή γλυπτή διακόσμηση και τα κινητά ευρήματα.
Αυτά που μπορεί να φανούν χρήσιμα, εάν βρεθούν θα ήταν ίσως κάποια αγγεία προσφορών ή κάτι άλλο που πιθανώς έπεσε από τους εργάτες που δούλευαν εκεί κατά την αρχαιότητα. Στην περίπτωση του τάφου της Αμφίπολης είναι πιθανό οι Καρυάτιδες να έχουν κατασκευαστεί από Αθηναίο Καλλιτέχνη. Ίσως όμως προέρχονται και από εργαστήριο της περιοχής. Θεωρείται δύσκολο έως απίθανο να υπάρχει επιγραφή με το όνομα του καλλιτέχνη. Απόψεις ωστόσο τις τοποθετούν μέχρι και στα ρωμαϊκά χρόνια.
Οι εργασίες θα συνεχιστούν στους ίδιους άξονες, της αποχρωμάτωσης και της υποστήλωσης. Οι ανασκαφείς έχουν εντολές από τη γενική γραμματεία να λάβουν εξαντλητικά μέτρα προστασίας του μνημείου και των εργαζομένων σε αυτό. Το γεγονός ότι το μνημείο είναι μοναδικό, όπως και η φύση των εδαφών πάνω από τον τύμβο μπορεί να συντελέσει σε υποχωρήσεις χωμάτων ή του θόλου, κάτι που σε καμία περίπτωση οι αρχαιολόγοι δεν θέλουν να επιτρέψουν να συμβεί. Παρόλα αυτά κίνδυνοι υπάρχουν. Όπως αναφέρει ο γεωφυσικός Λάζαρος Πολυμενάκος που έχει κάνει σεισμική τομογραφία στον λόφο Καστά το 1997-98 επί εφορείας Χάιδως Κουκούλη-Χρυσανθάκη, επισημαίνει κάποιους από αυτούς. [Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ].
«Το τεχνητό επίχωμα που περιβάλλει τη σήραγγα έχει μειωμένη ικανότητα αυτουποστήριξης σε σχέση με αντίστοιχο υλικό που θα είχε αποτεθεί με φυσικές διεργασίες», αναφέρει και προτείνει ιδιαίτερη προσοχή λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι διαστάσεις του επιχώματος αλλά και η πολυπλοκότητα των εδαφικών συνθηκών στο εσωτερικό του λόφου είναι πρωτόγνωρες για τα ανασκαφικά δεδομένα.
