Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Human Development and Capabilities ρίχνει φως στις σοβαρές ψυχικές συνέπειες που αντιμετωπίζουν παιδιά που απέκτησαν πρόσβαση σε smartphone πριν την ηλικία των 13 ετών. Η έρευνα αυτή προέρχεται από μια νευροεπιστημονική startup και στηρίχθηκε σε δεδομένα από το Global Mind Project, μία παγκόσμια βάση δεδομένων για την ψυχική υγεία.
Η ανάλυση περιλάμβανε περισσότερους από 100.000 νέους ηλικίας 18 έως 24 ετών από τη γενιά Ζ, την πρώτη γενιά που μεγάλωσε με τα smartphones. Τα ευρήματα είναι αποκαλυπτικά: όσο μικρότερη ήταν η ηλικία που απέκτησαν smartphone, τόσο χειρότερα ήταν τα ψυχικά τους αποτελέσματα. Μεταξύ των συμπτωμάτων που παρατηρήθηκαν ήταν αυξημένες σκέψεις αυτοκτονίας, επιθετικότητα, αποσύνδεση από την πραγματικότητα και ψευδαισθήσεις.
Οι διαφορές μεταξύ των φύλων ήταν επίσης σημαντικές. Τα κορίτσια που είχαν πρώιμη πρόσβαση σε smartphone παρουσίαζαν χαμηλότερη αυτοεκτίμηση, μειωμένη αυτοπεποίθηση και συναισθηματική ανθεκτικότητα. Τα αγόρια, από την άλλη πλευρά, παρουσίαζαν λιγότερη ηρεμία, σταθερότητα και ενσυναίσθηση συγκριτικά με εκείνα που απέκτησαν smartphone μετά τα 13 τους.
Η ηλικία των 13 ετών φαίνεται να είναι ένα κρίσιμο σημείο, σύμφωνα με τη συντονίστρια της μελέτης και διάφορες ομάδες υπεράσπισης. Υποστηρίζουν ότι τα παιδιά σε αυτή την ηλικία μόλις αρχίζουν να αναπτύσσουν την απαραίτητη νευρολογική και συναισθηματική ωριμότητα για να διαχειριστούν τον ψηφιακό κόσμο, και ιδιαίτερα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η μελέτη αναδεικνύει πολλαπλούς παράγοντες που συμβάλλουν στα ψυχικά προβλήματα: πρόσβαση στα social media, διαδικτυακός εκφοβισμός, διαταραγμένος ύπνος και προβληματικές οικογενειακές σχέσεις. Αυτοί οι παράγοντες δημιουργούν ψυχολογικά συμπτώματα που δεν καταγράφονται πάντα από τις παραδοσιακές διαγνωστικές μεθόδους.
Η ομάδα της μελέτης ζητά από τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν μια προληπτική στάση, παρόμοια με τους περιορισμούς για το αλκοόλ και τον καπνό: απαγόρευση της πρόσβασης σε smartphone για παιδιά κάτω των 13 ετών, εκπαίδευση σε ψηφιακό αλφαβητισμό και αυστηρότερη ευθύνη για τις τεχνολογικές εταιρείες.
Παρόμοιες συζητήσεις έχουν ήδη γίνει σε πολιτικό επίπεδο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη απολογία ενός κορυφαίου στελέχους μεγάλης τεχνολογικής εταιρείας ενώπιον της Γερουσίας των ΗΠΑ για τις επιπτώσεις των κοινωνικών δικτύων στα παιδιά – αν και οι απαντήσεις του κρίθηκαν ανεπαρκείς.
Η μελέτη αυτή δεν αφήνει περιθώρια για αμφιβολίες: η πρώιμη χρήση των smartphones δεν είναι απλώς ένα κοινωνικό φαινόμενο αλλά συνδέεται με σοβαρούς κινδύνους για την ψυχική υγεία των παιδιών και εφήβων. Οι γονείς καλούνται να επανεξετάσουν τις αποφάσεις τους, ενώ οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής οφείλουν να δράσουν άμεσα.