Στεφανία Καρρά
Στο αγαπημένο του νησί τη Σύρο άφησε χθες την τελευταία του πνοή ο κορυφαίος συλλέκτης Κώστας Ιωαννίδης, ο οποίος συνδέθηκε ιδιαίτερα με την αποκέντρωση της τέχνης, διοργανώνοντας περισσότερες από εξήντα εκθέσεις σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο, πάντα σε Πινακοθήκες και Μουσεία. Αυτό που τον ενδιέφερε και έκανε σκοπό ζωής, ήταν να κοινωνήσει τη ζωγραφική σε όσο περισσότερους ανθρώπους μπορούσε και ειδικά στο εκτός Αθήνας κοινό, καθώς πίστευε ότι η τέχνη πρέπει να ανήκει σε όλους.
Με το πάθος που τον χαρακτήριζε και τις άοκνες προσπάθειες του, ο αεικίνητος συλλέκτης, κατάφερε να μετατρέψει τη Σύρο σε εικαστικό κέντρο των Κυκλάδων, με πανελλήνια ακτινοβολία, με τις πολύ σημαντικές εκθέσεις που διοργάνωσε στην Ερμούπολη από τη δεκαετία του 90, στο πλαίσιο του εικαστικού θεσμού «Ερμουπόλεια». Μάλιστα το νησί επί δημαρχίας του, επί σειρά ετών, δήμαρχου Γιάννη Δεκαβάλλα, τον είχε τιμήσει για την προσφορά του και σε λαμπρή τελετή τον είχε ανακηρύξει επίτιμο δημότη του. Η σχέση του με τη Σύρο ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 90, όταν ο φίλος του Συριανός, καταξιωμένος ζωγράφος Μιχάλης Μακρουλάκης, τον έφερε στο νησί και του πρότεινε να διοργανώσει εκθέσεις.
Ο Κώστας Ιωαννίδης ο οποίος αντιμετώπιζε πολλαπλά προβλήματα υγείας έσβησε ήρεμα στο σπίτι του στην Ποσειδωνία της Σύρου, όπου έκανε τις καλοκαιρινές του διακοπές. Στο πλευρό του ως την ύστατη ώρα ήταν η πολυαγαπημένη του σύζυγος Ζανίν, με την οποία είχε αποκτήσει δύο παιδιά, τον Χαράλαμπο και τον Ανδρέα. Μεγάλη αγάπη τα τελευταία χρόνια της ζωής του είχε για τις δύο λατρεμένες εγγονές του την Ιωάννα 14 ετών και την Κωνσταντίνα 10 ετών. Τη Δευτέρα είχε μεταβεί στο νοσοκομείο της Σύρου, καθώς αντιμετώπιζε αναπνευστικά προβλήματα. Μάλιστα την Τρίτη το βράδυ πρόλαβε να επισκεφθεί την έκθεση του Μιχάλη Μακρουλάκη στην αίθουσα Γ.& Ε. Βάτη, στην Ερμούπολη που ήταν αφιερωμένη στον δήμαρχο Γιάννη Δεκαβάλλα, και στον ίδιο τον συλλέκτη, καθώς όπως γράφει στο σχετικό σημείωμα του ο ζωγράφος «Ο Ιωαννίδης μετέτρεψε την Ερμούπολη σε εικαστικό κέντρο του καλοκαιριού στο Αιγαίο».
Λάτρης της εικαστικής τέχνης, συνδέθηκε από πολύ νωρίς με τη ζωγραφική. Άρχισε να αγοράζει έργα ζωγραφικής με τα πενιχρά μέσα που διέθετε από τα εφηβικά του χρόνια. Έγινε πολύ γνωστός από την διοργάνωση εκθέσεων πολύ σημαντικών ζωγράφων, όπως των Γιάννη Μόραλη, Θάνου Τσίγκου, Γιάννη Γαϊτη, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Όπυς Ζούνη, Άλκη Πιερράκου, Παναγιώτη Τέτση, Κώστα Πανιάρα, Παύλου Σάμιου, Σαράντη Καραβούζη, Αντώνη Απέργη, Κώστα Τσόκλη, Μιχάλη Μακρουλάκη, Σωτήρη Σόρογκα, Χρίστου Καρά, Δημήτρη Γέρου, Μανόλη Χάρου, Βασίλη Σπεράντζα, Μίλτου Πανταλέωντα, Αχιλλέα Δρούγκα, Αριστείδη Πατσόγλου, Γιάννη Κόττη, Απόστολου Λάβδα, Γιούλικας Λακερίδου, Σταύρου Κοτσιρέα, Έλσας Χαραλάμπους, τόσο στην Ερμούπολη της Σύρου, όσο και σε άλλους Δήμους και περιοχές ανά την Ελλάδα, πάντα σε μουσεία και εθνικές πινακοθήκες. Ανάμεσα στους τόπους που είχε διοργανώσει ατομικές εκθέσεις ζωγράφων ή ομαδικές εκθέσεις νεοελληνικής ζωγραφικής, με έργα που προέρχονταν από τη συλλογή του ήταν και οι: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κρήτη, Δελφοί, Καρδίτσα, Ρόδος, Μακρυνίτσα, Λάρνακα, Κέρκυρα, Άμφισσα, Ελευσίνα, κ.ά.
Επίσης είχε διοργανώσει πάρα πολλές εκθέσεις στο Μουσείο Κοτοπούλη στον Δήμο Ζωγράφου, όπου και γεννήθηκε το 1933. Πολλοί δήμοι ανά την Ελλάδα τον είχαν βραβεύσει για την προσφορά του με τιμητικές πλακέτες και τον είχαν ανακηρύξει επίτιμο δημότη τους, όπως ο Δήμος Πάτρας, Κέρκυρας, Μακρυνίτσας, Δελφών, κ.ά.
Πολύ σημαντική έκθεση στην πορεία του ήταν αυτή που διοργανώθηκε το 2006 στην Πινακοθήκη Χανίων, ως αφιέρωμα στον ίδιο και στη συλλογή του με τίτλο με τίτλο «Το οδοιπορικό ενός συλλέκτη».
Σε πολύ νεαρή ηλικία ο Κώστας Ιωαννίδης πήγε στο Παρίσι, για να σπουδάσει με μια μικρή κρατική υποτροφία κοπτική και ενδυματολογία, αλλά περισσότερο για να ανοίξει τα φτερά του και να γνωρίσει τον κόσμο. Εκεί τον κέρδισε η τέχνη, απέκτησε μια ενδιαφέρουσα εικαστική παιδεία, γνώρισε πολλούς ζωγράφους και άρχισε σιγά σιγά να κτίζει τη συλλογή του. Ήταν δύσκολα, αλλά και όμορφα χρόνια. Εκεί γνώρισε και τη σύζυγο του Ζανίν.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Παρίσι, απέκτησε πολλές επαφές με ανθρώπους της τέχνης. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1982 για να ξεκινήσει λίγο αργότερα να διοργανώνει εκθέσεις που γνώρισαν πολύ μεγάλη επιτυχία πάντα με στόχο την αποκέντρωση της τέχνης, στην οποία έταξε τον εαυτό του.
Ήταν μια ξεχωριστή προσωπικότητα, ένας αληθινός εραστής της τέχνης, με άποψη και μεγάλο μεράκι για την καλή ζωγραφική. Επίσης ο Κώστας Ιωαννίδης είχε πολλές κοινωνικές ευαισθησίες και μεγάλο φιλανθρωπικό έργο, που κρατούσε πάντα μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Ο δήμαρχος Σύρου-Ερμούπολης Νικόλαος Λειβαδάρας σε συλλυπητήριο μήνυμα του για τον χαμό του αναφέρει:
«Η είδηση του θανάτου του συλλέκτη έργων τέχνης και επίτιμου δημότη του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης, Κώστα Ιωαννίδη, μας συντάραξε βαθιά, καθώς επρόκειτο για μια σπουδαία και πολυσχιδή προσωπικότητα που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στον πολιτισμό του τόπου μας.
Εραστής των τεχνών και άνθρωπος με κοινωνικές ευαισθησίες αγάπησε το νησί μας και το απογείωσε εικαστικά για περισσότερα από είκοσι έτη. Χάρη στη συμβολή του, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, κορυφαίοι Έλληνες αλλά και ξένοι καλλιτέχνες επέλεγαν τη Σύρο για να εκθέσουν τα έργα τους, με αποτέλεσμα η φήμη του νησιού ως καλλιτεχνικού κέντρου να ξεπεράσει τα στενά όρια της χώρας μας.
Τρέφοντας μεγάλη εκτίμηση και αναγνωρίζοντας την προσφορά του, η οποία δεν περιοριζόταν στον εικαστικό τομέα αλλά και στον κοινωνικό, με δωρεές και χορηγίες σε ιδρύματα, φορείς και ιδιώτες, ο τ. Δήμος Ερμούπολης είχε απονείμει στον Κώστα Ιωαννίδη τον τίτλο του επίτιμου δημότη, ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που σύλλογοι του νησιού μας τον τιμούσαν στις εκδηλώσεις τους, όπως ο Σύλλογος Μικρασιατών Σύρου επί προεδρίας μου.
Η μνήμη του έχει χαραχθεί όχι μόνο στον πολιτισμό αυτού του τόπου αλλά και στις καρδιές όσων είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του.»
Από την πλευρά του ο πρώην δήμαρχος Σύρου –Ερμούπολης, Γιάννης Δεκαβάλλας, ο οποίος συνδέθηκε ιδιαίτερα με τον Κώστα Ιωαννίδη, κατά την περίοδο της διοργάνωσης των κορυφαίων εκθέσεων του στην Ερμούπολη, στο δικό του συλλυπητήριο μήνυμα σημειώνει:
«Ο θάνατος του Κώστα Ιωαννίδη συνιστά ένα ανυπολόγιστο πλήγμα για το νησί μας. Ο Κώστας επί δύο και πλέον δεκαετίες σημάδεψε με την πληθωρική του παρουσία μία ολόκληρη εποχή. Η συνεργασία του με τον Δήμο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 απέφερε μία απίστευτη εικαστική έκρηξη, καθώς πραγματοποιήθηκαν στη Σύρο εκθέσεις με έργα όλων σχεδόν των κορυφαίων σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων. Σημαντικοί κριτικοί χαρακτήριζαν την Ερμούπολη επί Ιωαννιδη, ως “εικαστικό κέντρο της Ελλάδας”, κατά την περίοδο του καλοκαιριού, ενώ όλοι οι καλλιτέχνες θεωρούσαν τιμή το να εκθέσουν τα έργα τους στους εκθεσιακούς μας χώρους.
Συγχρόνως όλα τα μέσα του Αθηναϊκού (και όχι μόνο) τύπου, φιλοξενούσαν μεγάλα αφιερώματα για τα δρώμενα του νησιού.
Ο Κώστας λάτρεψε τη Σύρο και το απέδειξε έμπρακτα, όχι μόνο με τη συμβολή του στα πολιτιστικά πράγματα, αλλά και με το κοινωνικό και ανθρωπιστικό του έργο. Γι αυτό και δίκαια του είχε απονεμηθεί ο τίτλος του επίτιμου δημότη. Θα μείνει για πάντα μέσα στο μυαλό και την καρδιά μας.»
Η κηδεία του συλλέκτη θα γίνει από το νεκροταφείο Ζωγράφου, το Σάββατο στις 12.00 το μεσημέρι.
