Πού βρίσκονται οι χαμηλότερες τιμές και ποια προϊόντα «καίνε» ακόμα το ελληνικό καλάθι
Σε μια περίοδο που η ακρίβεια παραμένει από τα πιο πιεστικά ζητήματα για τα νοικοκυριά, νέα στοιχεία του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) δείχνουν ότι, παρά τις αυξήσεις, το καλάθι του σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα παραμένει φθηνότερο σε σχέση με πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Οι τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρώπη
Η μελέτη του ΙΕΛΚΑ, που συγκρίνει τιμές βασικών ειδών πρώτης ανάγκης – όπως ψωμί, γάλα, ζυμαρικά, λάδι και καθαριστικά – σε 12 ευρωπαϊκές χώρες, καταδεικνύει ότι το ελληνικό καλάθι είναι έως και 15% φθηνότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα:
- Το γάλα στην Ελλάδα κοστίζει κατά μέσο όρο 1,32 ευρώ το λίτρο, όταν στη Γαλλία ξεπερνά το 1,50 και στη Γερμανία το 1,48.
- Το ελαιόλαδο, αν και έχει ακριβύνει σημαντικά, παραμένει πιο φθηνό σε σχέση με Ισπανία και Ιταλία, λόγω εγχώριας παραγωγής.
- Τα ζυμαρικά και το ρύζι παραμένουν σταθερά φθηνότερα έως και 20% σε σχέση με τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης.
Τα προϊόντα που «φουσκώνουν» τον λογαριασμό
Παρότι η συνολική εικόνα φαίνεται θετική, το ΙΕΛΚΑ επισημαίνει ότι υπάρχουν κατηγορίες προϊόντων που παραμένουν υπερτιμημένες:
- Τα τυροκομικά και κυρίως η φέτα έχουν παρουσιάσει αύξηση τιμών άνω του 25% τον τελευταίο χρόνο.
- Στα είδη προσωπικής φροντίδας και καθαριότητας, η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, λόγω υψηλής φορολογίας και μεταφορικού κόστους.
- Τα προϊόντα εισαγωγής, όπως καφές και δημητριακά, επηρεάζονται έντονα από τις διεθνείς ανατιμήσεις και τη μεταβλητότητα των τιμών ενέργειας.
Γιατί η Ελλάδα παραμένει πιο φθηνή
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που το ελληνικό σούπερ μάρκετ διατηρεί συγκριτικό πλεονέκτημα:
- Ισχυρός ανταγωνισμός μεταξύ αλυσίδων, που συγκρατεί τις τιμές.
- Μεγαλύτερη συμμετοχή προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, που έχουν χαμηλότερο κόστος.
- Τοπική παραγωγή σε τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά, ελαιόλαδο και τυριά, που μειώνει τις εξαρτήσεις από εισαγωγές.
Ωστόσο, το ΙΕΛΚΑ τονίζει ότι η διαφορά στο διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων καταναλωτών καθιστά ακόμα και τις χαμηλότερες τιμές «ακριβές» στην πράξη, καθώς οι Έλληνες δαπανούν το μεγαλύτερο ποσοστό του μισθού τους σε τρόφιμα σε σχέση με τους Ευρωπαίους.
«Η ακρίβεια υποχωρεί, αλλά οι ανισότητες παραμένουν»
Ο γενικός διευθυντής του ΙΕΛΚΑ, Απόστολος Πετρόπουλος, σχολίασε:
«Η Ελλάδα έχει καταφέρει να συγκρατήσει τις τιμές, ωστόσο το πρόβλημα δεν είναι μόνο το κόστος, αλλά και η αγοραστική δύναμη των πολιτών. Οι αυξήσεις στους μισθούς δεν έχουν ακολουθήσει τον ρυθμό των ανατιμήσεων».
Προοπτικές για το 2026
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το 2026 αναμένεται περαιτέρω αποκλιμάκωση των τιμών, κυρίως λόγω της πτώσης του ενεργειακού κόστους και των σταθερότερων συνθηκών στην εφοδιαστική αλυσίδα. Παράλληλα, η ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών σύγκρισης τιμών και τα νέα προγράμματα προσφορών στα σούπερ μάρκετ ενισχύουν τη διαφάνεια και διευκολύνουν τους καταναλωτές να επιλέγουν οικονομικότερα προϊόντα.
Συμπέρασμα:Το ελληνικό σούπερ μάρκετ αντιστέκεται στην ευρωπαϊκή ακρίβεια, όμως η καθημερινότητα των πολιτών δείχνει ότι η οικονομική πίεση παραμένει υψηλή. Τα δεδομένα του ΙΕΛΚΑ αποτυπώνουν μια αγορά που, παρά τη συγκράτηση των τιμών, χρειάζεται βαθύτερες πολιτικές ενίσχυσης του εισοδήματος, για να μπορέσει ο καταναλωτής να νιώσει πραγματικά την «ανακούφιση στο ταμείο».