ιΗ πορεία του Στέλιου Καζαντζίδη, του θρυλικού λαϊκού ερμηνευτή, αποτελεί ένα από τα πιο συγκλονιστικά κεφάλαια στην ιστορία της ελληνικής μουσικής. Ο Καζαντζίδης, μέσα από την καθαρότητα της φωνής του και τη συγκίνηση που προσέφερε, ταυτίστηκε με τον πόνο, τις δυσκολίες και τα βάσανα του λαού, καταφέρνοντας να αγγίξει εκατομμύρια καρδιές. Ωστόσο, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη σκηνή και τα νυχτερινά κέντρα στο αποκορύφωμα της καριέρας του, μια απόφαση που σόκαρε το κοινό, αλλά κρύβει πίσω της προσωπικές, κοινωνικές και επαγγελματικές διαμάχες.
Τα δύσκολα παιδικά χρόνια και η πρώτη επαφή με τη μουσική
Ο Στέλιος Καζαντζίδης γεννήθηκε στη Νέα Ιωνία Αττικής στις 29 Αυγούστου 1931. Τα πρώτα του χρόνια χαρακτηρίστηκαν από τη φτώχεια και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η οικογένειά του, οι οποίοι ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Ο Καζαντζίδης αναγκάστηκε από νεαρή ηλικία να εργαστεί σε διάφορες δουλειές, από εργοστάσια μέχρι το να πουλάει νερό και τσιγάρα στους δρόμους της Αθήνας. Η στρατιωτική του θητεία ήταν επίσης δύσκολη, με μια ατυχία που τον άφησε χωρίς τη δυνατότητα να αποκτήσει παιδιά. Παρά τις αντιξοότητες, ο νεαρός Στέλιος βρήκε διέξοδο στη μουσική, όταν ένας εργοδότης, ακούγοντας τη φωνή του, του χάρισε μια κιθάρα. Αυτό το απρόσμενο δώρο του άνοιξε τον δρόμο για την καριέρα που θα τον καθιερώσει ως έναν από τους μεγαλύτερους λαϊκούς ερμηνευτές.
Η απόφαση να εγκαταλείψει το πάλκο
Παρά την αυξανόμενη επιτυχία του, το 1965 ο Καζαντζίδης έκανε μια δραματική κίνηση, αποφασίζοντας να εγκαταλείψει τις ζωντανές εμφανίσεις στα νυχτερινά κέντρα. Αυτή η απόφαση ήταν μια μορφή σιωπηλής διαμαρτυρίας για το περιβάλλον των νυχτερινών μαγαζιών, τα οποία περιέγραφε ως χώρους εκμετάλλευσης τόσο των τραγουδιστών όσο και των πελατών. Η αυστηρότητά του σε θέματα αρχών ήταν τέτοια, που απαγόρευε στις τραγουδίστριες να κάθονται στα τραπέζια των πλουσίων, κάτι που ήταν σύνηθες εκείνη την εποχή. Οι συνθήκες εκμετάλλευσης και διαπλοκής, με τις οποίες ερχόταν αντιμέτωπος, τον οδήγησαν να πάρει την απόφαση να αποχωρήσει από το πάλκο, σε μια ένδειξη διαμαρτυρίας απέναντι στο αδυσώπητο σύστημα.
Οι δικαστικές διαμάχες και η αποχή από τη δισκογραφία
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας στην απόσυρσή του από το τραγούδι ήταν η διαμάχη του με τις δισκογραφικές εταιρείες. Το 1959, ο Καζαντζίδης βρέθηκε σε σύγκρουση με τη δισκογραφική εταιρεία Columbia, όταν συνειδητοποίησε ότι δεν λάμβανε ποσοστά από τις τεράστιες πωλήσεις των τραγουδιών του. Το τραγούδι Μαντουμπάλα είχε ξεπεράσει τις 100.000 πωλήσεις, αλλά ο ίδιος εισέπραξε μόλις 1.000 δραχμές, μια κατάσταση που τον έκανε να διεκδικήσει ποσοστά για τους τραγουδιστές. Η διαμάχη αυτή όμως τον οδήγησε μακριά από τη δισκογραφία για περίπου 12 χρόνια, μέχρι την επιστροφή του το 1987.
Η επιχειρηματική προσπάθεια με το ούζο “Υπάρχω”
Μετά την αποχώρησή του από τις ζωντανές εμφανίσεις και τις εντάσεις με τη δισκογραφία, ο Στέλιος Καζαντζίδης στράφηκε προς άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες, αναζητώντας μια νέα κατεύθυνση στη ζωή του. Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες επιχειρηματικές του προσπάθειες ήταν η κυκλοφορία ενός ιδιαίτερου προϊόντος: του ούζου “Υπάρχω”, εμπνευσμένο από το ομώνυμο και θρυλικό τραγούδι του.
Η κίνηση αυτή ήταν κάτι παραπάνω από μια απλή επιχειρηματική ιδέα. Ήταν ένας τρόπος να συνδέσει το όνομά του με κάτι που θα συμβόλιζε την έντονη παρουσία του στην ελληνική κουλτούρα, ακόμη και εκτός της μουσικής. Το ούζο “Υπάρχω” έγινε σύντομα γνωστό, καθώς η εμπορική του επιτυχία βασίστηκε στο βαρύ όνομα και τη δημοτικότητα του Καζαντζίδη, αν και δεν κατάφερε να καθιερωθεί μακροπρόθεσμα στην αγορά.
Παράλληλα με την κυκλοφορία του ούζου, ο Καζαντζίδης προσπάθησε να επεκταθεί σε άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες, όπως η δημιουργία της δικής του δισκογραφικής εταιρείας, την οποία ονόμασε “Standar”. Ωστόσο, η εταιρεία αυτή βρέθηκε γρήγορα σε δύσκολη θέση, καθώς τα χρόνια της Χούντας περιόριζαν κάθε ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση, και η λογοκρισία εμπόδιζε κάθε προσπάθεια πρωτοβουλίας. Επιπλέον, οι όποιες άλλες επιχειρηματικές του απόπειρες, όπως η εκτροφή βατράχων, συνάντησαν αντίστοιχες δυσκολίες και δεν καρποφόρησαν. Ο Καζαντζίδης αντιμετώπισε πολλούς περιορισμούς και απογοητεύσεις στην προσπάθειά του να ανοίξει νέους δρόμους εκτός της μουσικής, αλλά η προσπάθειά του με το ούζο “Υπάρχω” παραμένει μια χαρακτηριστική ιστορία από την πολυδιάστατη πορεία του.
Επιστροφή στη δισκογραφία και το κύκνειο άσμα του
Παρά τη μακροχρόνια αποχή από τη μουσική, το 1987 ο Στέλιος Καζαντζίδης έκανε μια εντυπωσιακή επιστροφή στη δισκογραφία, συνεργαζόμενος με μεγάλους δημιουργούς όπως ο Τάκης Σούκας, ο Θανάσης Πολυκανδριώτης και άλλοι. Ο τελευταίος του δίσκος, με τίτλο Έρχονται χρόνια δύσκολα, κυκλοφόρησε το 2000 και αποτέλεσε το αποχαιρετιστήριο έργο του.
Ο Στέλιος Καζαντζίδης έφυγε από τη ζωή στις 14 Σεπτεμβρίου 2001, αφήνοντας πίσω του μια τεράστια μουσική κληρονομιά. Το όνομά του θα είναι πάντα συνυφασμένο με την ελληνική λαϊκή μουσική και με τον αγώνα για τα δικαιώματα των καλλιτεχνών.
Σήμερα ένα μπουκάλι ούζο υπάρχω τιμολογείται στους συλλέκτες για περισσότερο 2000 ευρώ
