Ο Ντόναλντ Τραμπ, πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, επέστρεψε εσπευσμένα από τη Σύνοδο Κορυφής της G7 στο Κεμπέκ του Καναδά, μετά από πέντε ημέρες έντονης στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν ισχυρίστηκε πως ο Τραμπ επέστρεψε για να προωθήσει μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, ο ίδιος αντέδρασε έντονα, λέγοντας ότι «δεν γύρισα για εκεχειρία… είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από αυτό» .
Η 5η μέρα της σύγκρουσης • δραματική κλιμάκωση
- Ρόλο πρωταγωνιστή η Ισραηλινή επίθεσηΗ επιχείρηση «Rising Lion» ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου και στόχευσε πυραυλικές και ατομικές υποδομές στο Ιράν, όπως το Natanz και το Fordow, καθώς και τη δολοφονία εξέχοντων στρατιωτικών ηγετών, όπως ο διοικητής της IRGC, Χοσέιν Σαλάμι
- Απάντηση του ΙράνΤο Ιράν αντέδρασε με ένανα κύμα επιθέσεων-150 βαλλιστικοί πύραυλοι και περισσότεροι από 100 drones-προς το Ισραήλ
- Ανθρώπινο κόστοςΤουλάχιστον 224 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Ιράν και 24 στο Ισραήλ από την έναρξη του κύματος
- Αιφνιδιαστικό χτύπημαΑεροστίναχτηκε και το στούντιο του κρατικού δικτύου IRINN στο Ιράν .
Η στάση Τραμπ • πίεση και απειλές
- Κάλεσε κατευθείαν τους κατοίκους να εκκενώσουν την Τεχεράνη μέσω Truth Social: «Everyone should immediately evacuate Tehran!»
- Υποστήριξε πως η στρατιωτική υποστήριξη είτε προς το Ισραήλ είτε έναντι του Ιράν δεν σχετίζεται με την εκεχειρία – έχει μεγαλύτερα σχέδια .
- Παράλληλα, μετακινήθηκαν δεξαμενόπλοια αεροπορικού ανεφοδιασμού στην Ευρώπη και το αεροπλανοφόρο USS Nimitz στον Κόλπο – ανοίγοντας το δρόμο για οποιαδήποτε στρατιωτική κλιμάκωση .
Οι φόβοι περί πυρηνικής επιλογής
Στην Ουάσιγκτον υπάρχει έντονη αντιπαράθεση μεταξύ:
- «Hawks» (στρατευόμενοι υπέρ στρατιωτικών λύσεων), που πιέζουν για κτυπήματα στην εγκατάσταση εμπλουτισμού Fordow, ακόμη και με χρήση με μεγάλες διατρητικές βόμβες
- MAGA «isolationists» – όπως ο Τάκερ Κάρλσον και ο Jeff Vance – που αντιστέκονται σε επέμβαση χωρίς σαφή κοινοβουλευτική έγκριση
Την ίδια στιγμή, προτάθηκε νομοσχέδιο απαγόρευσης προεδρικής εξουσίας στρατευτικής εμπλοκής χωρίς έγκριση Κογκρέσου .
Οι πιο ακραίοι σεναριογράφοι δίνουν ακόμη χώρο στο ενδεχόμενο «μικρής ισχύος πυρηνικής βόμβας» ως μέθοδο για καταστροφή των ιρανικών πυρηνικών υποδομών και εξόντωση του θρησκευτικού ηγέτη – ένα σενάριο που ανέφερε ο Τραμπ: «IRAN CAN NOT HAVE A NUCLEAR WEAPON»
Το μέγεθος του Ιράν • πληθυσμός και αιματοχυσία
- Ο ιρανικός πληθυσμός πλησιάζει τα 100 εκατομμύρια, σε μια χώρα με στρατιωτικές υποδομές εκτεταμένες και αφοσιωμένη σε θρησκευτική ιδεολογία.
- Ενώ ο Τραμπ κατέστησε σαφές ότι δεν επιδιώκει άμεση χερσαία επέμβαση, το σκηνικό παραμένει ρευστό .
Σενάρια στο τραπέζι
- Αποκλιμάκωση: μέσω κυρίων προστάσεων για εκεχειρία και άμεσες συνομιλίες, έχοντας ενεργοποιήσει πολλαπλές διπλωματικές διόδους .
- Επιλεκτικές αεροπορικές επιδρομές: εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων, χωρίς κατ’ ανάγκη χερσαία επέμβαση.
- Χρήση τακτικών πυρηνικών: αν και ακραίο, δεν αποκλείεται σύμφωνα με κάποιες φωνές στο επιτελείο του Τραμπ.
- Κοινοβουλευτικός περιορισμός: το Κογκρέσο ετοιμάζεται για στάση ώστε να περιορίσει μοναχικές αποφάσεις.
Συμπεράσματα
- Οι προθέσεις των ΗΠΑ παραμένουν ασαφείς: στρατιωτική υπεροχή με παράλληλες διπλωματικές κινήσεις.
- Το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών είναι ακραίο αλλά δεν έχει απορριφθεί πλήρως.
- Η στρατιωτική κλιμάκωση θα εξαρτηθεί σημαντικά από αντιδράσεις στο Κογκρέσο και τη διεθνή πίεση.