Μια ελληνική υπογραφή πίσω από μια από τις πιο καινοτόμες προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας παγκοσμίως.
Η επιστημονική κοινότητα στρέφει το βλέμμα της στην Κατερίνα Ακάσογλου, τη διακεκριμένη νευροεπιστήμονα που βραβεύτηκε με το διεθνές Barancik Prize για την πρωτοποριακή της συμβολή στην κατανόηση και καταπολέμηση της πολλαπλής σκλήρυνσης (MS).
Το βραβείο, που θεωρείται μία από τις υψηλότερες διακρίσεις στον τομέα της έρευνας για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, απονέμεται κάθε χρόνο σε επιστήμονες που φέρνουν πραγματική αλλαγή, ανοίγοντας νέες θεραπευτικές προοπτικές για εκατομμύρια ασθενείς.
Η Πρωτεΐνη-«Κλειδί» και η αχμή της έρευνας
Η Δρ. Ακάσογλου, επικεφαλής ερευνητικής ομάδας στα Gladstone Institutes και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, εστίασε την έρευνά της σε έναν μέχρι πρότινος υποτιμημένο παράγοντα: τη φιμπρίνη, μια πρωτεΐνη που σχετίζεται με την πήξη του αίματος.
Η ομάδα της αποκάλυψε πως η φιμπρίνη, όταν διαρρέει στον εγκέφαλο λόγω βλάβης στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, συμβάλλει καταλυτικά στην έναρξη φλεγμονωδών διεργασιών και στη βλάβη του νευρικού ιστού. Η παρουσία της στα σημεία νευροεκφύλισης ενεργοποιεί τα μικρόγλια, κύτταρα-κλειδιά του ανοσοποιητικού συστήματος του εγκεφάλου, εντείνοντας τη φλεγμονή.
Η λύση που πρότεινε η ελληνική ερευνήτρια ήταν καινοτόμα: αναστολή της φιμπρίνης χωρίς να παρεμποδίζεται η πήξη του αίματος, ώστε να αποφεύγονται σοβαρές παρενέργειες.
Από τα εργαστήρια στα πρώτα θεραπευτικά βήματα
Η μέθοδος δοκιμάστηκε αρχικά σε ζωικά μοντέλα, με εξαιρετικά ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Η χρήση ειδικού αναστολέα της φιμπρίνης μείωσε σημαντικά τη νευρική βλάβη, ανοίγοντας τον δρόμο για την ανάπτυξη νέων στοχευμένων θεραπειών.
Σημαντικό βήμα προς την κλινική εφαρμογή αποτελεί η ίδρυση της βιοτεχνολογικής εταιρείας MedaRed, στην οποία η Δρ. Ακάσογλου είναι συνιδρύτρια. Η εταιρεία εξασφάλισε ήδη χρηματοδότηση για την εξέλιξη της θεραπείας σε ανθρώπινο επίπεδο.
Αναγνώριση με παγκόσμια εμβέλεια
Η απονομή του Barancik Prize θα πραγματοποιηθεί στο επιστημονικό συνέδριο ACTRIMS Forum στο Ντάλας των ΗΠΑ, ενώ η Ελληνίδα επιστήμονας θα παρουσιάσει και τα επόμενα βήματα της έρευνας της.
Η βράβευση αυτή δεν είναι η πρώτη. Η Δρ. Ακάσογλου έχει ήδη διακριθεί με το Presidential Early Career Award των ΗΠΑ και το John J. Abel Award, όντας μόλις η τέταρτη γυναίκα που τιμήθηκε με τη συγκεκριμένη διάκριση τα τελευταία 60 χρόνια.
Μια Ελληνίδα στην πρωτοπορία της νευροεπιστήμης
Με ακαδημαϊκές ρίζες από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και περαιτέρω εξειδίκευση στη Νευροπαθολογία και Νευροανοσολογία σε κορυφαία ιδρύματα όπως το Rockefeller University και το New York University, η πορεία της Δρ. Ακάσογλου αντικατοπτρίζει το τι μπορεί να επιτευχθεί όταν το ταλέντο συναντά την αφοσίωση και την επιστημονική ευθύνη.
Τι σημαίνει αυτή η έρευνα για το μέλλον της MS;
Η δουλειά της Κατερίνας Ακάσογλου δεν αποτελεί απλώς ένα ακόμα κομμάτι στην αλυσίδα της επιστημονικής προόδου. Προσφέρει ρεαλιστικές ελπίδες για πιο στοχευμένες και αποτελεσματικές θεραπείες στη σκλήρυνση κατά πλάκας, μια νόσο που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και για την οποία δεν υπάρχει ακόμη οριστική θεραπεία.
Η καινοτομία της δεν είναι μόνο επιστημονική, αλλά και φιλοσοφική: αντιμετωπίζει τη νευροεκφύλιση όχι ως αναπόφευκτη μοίρα, αλλά ως πρόβλημα που μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί.